Ariocarpus : อริโอคาร์ปัส

Ariocarpus

“L i v i n g R o c k ”

โดย Dr.Cactist

“Ariocarpus มีวิธีป้องตัวเองโดย การสร้างสารพิษ ในกลุ่ม alkaloids ซึ่งมีฤทธิ์หลอนประสาทมีกลีบใบขรุขระคล้ายหินเจริญเติบโตในระดับเดียวกับพื้นดิน ตามซอกหิน ดูกลมกลืนกับสิ่งแวดล้อม ทำให้ Ariocarpus มีชื่อสามัญว่า Living Rock ”

Ariocarpus เป็นแคคตัสที่หายากใกล้จะสูญพันธุ์จากถิ่นกำเนิด มีอัตราการเจริญเติบโตช้า ปลูกเลี้ยงยาก ไม่มีหนาม รูปร่างแปลกคล้ายหิน ไม่ได้มีความสวยงามเหมือนแคคตัสทั่วไปแต่อย่างไรก็ตาม Ariocarpus ก็ยังเป็นแคคตัสที่นักนิยมแคคตัสหลายท่านต้องการมีไว้ครอบครอง เนื่องจากการปลูกเลี้ยง Ariocarpus ให้เจริญเติบโต ออกดอกมาให้เชยชมไม่ใช่เรื่องง่าย เป็นการท้าทายความสามารถและสร้างความภูมิใจให้กับผู้เป็นเจ้าของ

ภาพจาก อ.มนตรี

ภาพจาก Mr.baso

Ariocarpusมีรูปร่างทรงกลมแบน (Flat glbuar) มีความกว้างมากกว่าความสูง รากอวบใหญ่คล้ายหัวแครอท ใช้สะสมอาหาร มีเนินหนาม (tubercle) มีกลีบคล้ายกลีบดอกไม้ มีตุ่มหนามีลักษณะกระจุกขน (Woolly areole) มีกลีบใบขรุขระคล้ายหินเจริญเติบโตในระดับเดียวกับพื้นดิน ตามซอกหิน ดูกลมกลืนกับสิ่งแวดล้อม ทำให้ Ariocarpus มีชื่อสามัญว่า Living Rock

ภาพจาก อ.มนตรี

Ariocarpus ทุกชนิดมีถิ่นกำเนิดอยู่ในบริเวณเทือกเขาหินปูนและที่ลาดชันในประเทศ Mexico ยกเว้น Ariocarpus fissuratus var. fissuratus เพียงชนิดเดี่ยวที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ทางตอนใต้ของประเทศสหรัฐอเมริกาในรัฐ Texas

MEXICO

TEXAS/USA.

ชมภาพ Ariocarpus fissuratus ใน Texas ที่นี่





ในธรรมชาติ Ariocarpus มีวิธีป้องกันตัวเองโดย การสร้างสารพิษ ในกลุ่ม alkaloids ซึ่งมีฤทธิ์หลอนประสาท แม้ว่า Ariocarpus จะมีวิธีป้องกันเองตัวธรรมชาติก็ตาม แต่ Ariocarpus ก็ยังประสบปัญหาเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์จากถิ่นกำเนิดเนื่องจากการขยายพื้นที่ทางการเกษตร การทำถนนและปัญหาหลักที่สำคัญคือ การลักลอบขุดออกมาเพื่อการค้าส่งไปยังประเทศต่างๆ โดยเฉพาะประเทศในแถบทวีปยุโรป, สหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่นแม้ว่าประเทศ Mexico จะมีกฎหมายคุ้มครองและบทลงโทษอย่างเข้มงวดก็ตาม

Ariocarpus มีรากศัพท์มาจากคำว่า Sorbusaria (Whitebeam tree) และ karpos (Fruit) มีความหมายรวมกันว่า ต้นไม้ที่มีผลคล้ายผลของต้น Whitebeam Ariocarpus ได้รับการค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1838 โดย Scheidweiler และได้ตั้งชื่อสกุลว่า Ariocarpus ต่อมา Lemaie ได้มีความเห็นว่าควรจะเปลี่ยนชื่อสกุลเป็น Anhalonium ในระยะแรกได้มีการศึกษาและพบว่า Ariocarpusมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันมาก กับแคคตัสในสกุล Mammillaria และ Echinocactus จึงได้พยายามที่จะจัด Ariocarpus ให้อยู่ในสกุลเดียวกับ Mammillaria แต่เนื่องจากมีความแตกต่างกันมากในรูปร่างจึงได้เปลี่ยนกลับมาใช้ชื่อสกุลว่า Ariocarpus เช่นเดิม

ในปี ค.ศ. 1898 ต่อมาในปีค.ศ. 1925 Berger ก็พยายามจัดแบ่ง Ariocarpus ออกเป็นสกุลย่อย 3 สกุล คือ

-Ariocarpus มีกลีบใบเป็นรูปสามเหลี่ยมผิวด้านบนกลีบใบเรียบ ออกดอกเป็นวงกลมใกล้กับส่วนยอดคล้ายแคคตัสในสกุล Mammillaria ดูคล้ายมงกุฎแคคตัส ในสกุลนี้ได้แก่ A. retusus, A. scaphirostrs, A. trigonus

-Roseocactus มีกลีบใบขรุขระมีร่องและมีกระจุกขนบนกลีบ ใบดูคล้ายหิน ออกดอกที่บริเวณส่วนยอดแคคตัสในสกุลย่อยนี้ได้แก่ R. fissuratus, R. kotschoubeyanus

-Neogomesia มีรูปร่างแตกต่างจาก Ariocarpus ในสกุลย่อยอื่นอย่างสิ้นเชิง กลีบใบยาว เรียวแหลมมีกระจุกขนอยู่บริเวณ 1/3 -1/4 จากปลายกลีบ ออกดอกบริเวณกระจุกขนอ่อนแคคตัสในสกุลย่อยนี้มีเพียงชนิดเดียวคือ N. agavoides

เนื่องจากมีความสับสนในการจัดชื่อสกุล Ariocarpusกันมาก Marshall &Buxbaum มีความเห็นว่าควรใช้ชื่อสกุล Ariocarpus ให้เป็นแบบแผนเดียวกัน และเป็นที่นิยมใช้กันมาจนถึงปัจจุบันแบ่งออกได้เป็น

7 ชนิด (Species)

7 ชนิดย่อย (Variety) และ

2 รูปแบบ (Form)

ได้แก่

1. Ariocarpus agavoides

2. Ariocarpus bravoanus

3. Ariocarpus fissuratus var. fissuratus, var. hintonii, var. lloydii, ‘lntermedius’

4. Ariocarpus kotschoubeyanus var.albiflora, var. macdowellii ‘Elephantidens’

5. Ariocarpus retusus var. furfuraceus, var. retusus

6. Ariocarpus scaphirostris

7. Ariocarpus trigonus

การจำแนกสายพันธุ์โดยชัดเจน ติดตามจากหน้าเมนูด้านขวามือ ค่ะ

หนังสืออ้างอิง

1. Stuppy, W. & taylor,N.P.[1989] A New variety of Ariocarpus.Bradleya 7

2. Hernandez H.M. & Anderson, E.F. [1992] A new Species of

Ariocarpus.Bradleya 10

3. Anderson, E.F.; Montes, S.A. & taylor,N.P.[1994] Threatened Cacti of Mexico. \

Royal Botanic Garden,Kew

4. Glass, C. [18995] people & Their plants – Helia Bravo – Hollis. The Cactus

File Vol.2 No.6

5. Weightman,B.[1995] Ariocarpus Update. The Cactus File Vol.2 No.7

6. Neudecker,T. [1985] Crossing Experiments within The genus Ariocarpus.

BCSS Journal Vol.3 No.1

7. Needham, D & L [1983] Notes on The genus Ariocarpus. BCSS Journal

Vol.1No.1

8. Weniger,D. [1991] Cacti of Texus and Neighboring States. University of Texus

Press Austin

9. Weightman,B.[1992] Ariocarpus – Cacti for The Young [or Young at Heart] The

Cactus File Vol.1 No.1

10. Jacobs, D. [1976/1977] Growing Ariocarpus. The Sussex Cactus & Succulents

Year Book

11. Bitton, N.L. & Rose, J.N. [1920/1992 reprint] The Cactaceae Vol. 1-4 Dover

Pubilication,lnc

12. Pizzetti, M. [1985] The McDonald Encyclopedia of Cacti. McDonald & Co Ltd